Een schade veroorzaakt door een ander is niet altijd te verhalen

Schade is altijd vervelend en in Nederland geldt: iedereen draagt zijn eigen schade. Maar wat als de schade is veroorzaakt door de schuld van iemand anders? In de meeste gevallen is het dan mogelijk om de schade te verhalen op de veroorzaker van de schade op grond van bijvoorbeeld een onrechtmatige gedraging. Zijn er dan ook situaties waarbij de schade niet verhaalbaar is ondanks dat de schade is veroorzaakt door de schuld van iemand anders? Jazeker.

Regres
Als de verzekeraar de schade betaald aan een verzekerde en die schade is verhaalbaar op iemand anders, dan krijgt de verzekeraar vorderingsrecht op de veroorzaker van de schade. Dit noemen we subrogatie. De verzekeraar treedt in de rechten van de schuldeiser. Het subrogatierecht kent helaas wel enige beperkingen. De ‘Tijdelijke Regeling Verhaalsrechten’ bepaalt bijvoorbeeld dat vorderingen, op grond van risicoaansprakelijkheid, niet overdraagbaar zijn. En in artikel 7:962 BW is onder andere weer bepaald dat een verzekeraar geen vordering heeft op een bloedverwant in de rechte lijn van verzekerde.

De OVS staat echter op zichzelf. Zo kent de OVS zijn eigen beperkingen om als verzekeraar regres te kunnen voeren op de tegenpartij, maar gaat de OVS ook weer voorbij aan bepaalde beperkingen van het subrogatierecht.

Wat is de OVS?
De ‘Overeenkomst Vereenvoudigde Schaderegeling’ heeft als doel de materiele schaden in het verkeer tussen de aangesloten verzekeraars effectief en efficiënt af te handelen. Hierbij geldt het gemene recht als uitgangspunt, maar de schuldvraag wordt buiten beschouwing gelaten. De OVS is ingedeeld in vijf botsingsituaties. Als de schade niet onder een van deze situaties valt dan geldt automatisch OVS 6, waarin de schade op grond van schulddeling wordt geregeld.

Toepassing van de OVS moet helder en eenvoudig gehouden worden. De verschillende botsingsituaties zijn daarom heel abstract gemaakt. Het is een vereiste dat het om een enkelvoudige botsing gaat, met uitzondering van OVS 3b (kettingbotsing). Tot slot moet er sprake zijn van een volledig cascodekking. De meeste verzekeraars zijn inmiddels OVS-deelnemer. Verzekeraars die een volmacht hebben van een bij de OVS aangesloten verzekeraar zijn automatisch ook OVS-deelnemer.

De OVS in de praktijk
Zoals benoemd is de OVS van toepassing als de botsing onder een van de vijf situaties valt. Welke situaties kennen we binnen de OVS?

  1. Botsing tijdens of na een bijzondere verrichting
  2. Botsing op een kruispunt
  3. Botsing tussen achter elkaar rijdende motorrijtuigen
  4. Botsing tussen elkaar tegemoet rijdende motorrijtuig
  5. Botsing tussen een rijdend en een geparkeerd motorrijtuig
  6. Botsing tussen twee motorrijtuigen in een situatie niet valt onder 1 tot en met 5

Laten we de OVS in de praktijk brengen. We nemen als voorbeeld een aanrijding waarbij de tegenpartij achteruit tegen onze verzekerde is gereden. Achteruitrijden is als bijzondere verrichting opgenomen in OVS 1. Als verzekeraar kunnen we de schade die we betaald hebben aan de verzekerde dus verhalen op grond van OVS 1 op de verzekeraar van de tegenpartij, maar alleen als hij OVS-deelnemer is. Deze situatie hadden we natuurlijk op grond van het gemene recht ook kunnen verhalen. Achteruitrijden is immers ook een bijzondere verrichting.

Zoals gezegd zijn er ook situaties waarbij het gemene recht in het nadeel is van verzekerde. En de OVS juist in het voordeel is van verzekerde.

In dit voorbeeld nemen we een botsingsituatie uit OVS 2. Stel; de verzekerde nadert de tegenpartij op een gelijkwaardige kruising van rechts. In beginsel heeft verzekerde dan voorrang. Als de tegenpartij ruim voor de kruising stil staat en verzekerde de volledige vrije doorgang verleend, heeft de tegenpartij aan zijn voorrangsplicht voldaan. Als de verzekerde de bocht vervolgens compleet afsnijdt en frontaal tegen de tegenpartij aanrijdt, maar een deel van de auto van verzekerde nog binnen het kruisingsvlak staat, dan geldt alsnog OVS 2 in het voordeel van verzekerde. Als verzekeraar kunnen we dan de cascoschade van de verzekerde volledig verhalen op de verzekeraar van de tegenpartij. We kunnen de schade ook verhalen als de tegenpartij een bloedverwant in de rechte lijn van verzekerde is, ondanks dat de schade is veroorzaakt door de schuld van verzekerde. Hierbij houdt de OVS dus ook geen rekening met de beperking van het subrogatierecht.

Deze situatie kan natuurlijk ook andersom voorkomen. Dan moeten we een schade vergoeden aan de tegenpartij, ondanks dat verzekerde geen verwijt valt te maken. Ook is het mogelijk dat we geen regres mogen voeren omdat de OVS is ons nadeel is.

Wat zijn de consequenties voor de adviseur en verzekerde?
Simpel gezegd mag een verzekerde geen nadeel, maar ook geen voordeel ondervinden aan de OVS. Als wij als verzekeraar een schade moeten betalen aan de tegenpartij op grond van OVS of als we geen regres mogen voeren, maar verzekerde geen enkel verwijt valt te maken, dan zullen de schadevrije jaren en de bonus/malus niet worden aangetast.

Geldt dit ook voor de adviseur? Helaas niet helemaal. Voor verzekeraars leidt de wet van de grote getallen ertoe dat er per saldo niets verandert in de totale schadelast. Voor een adviseur geldt dit een stuk minder omdat de totale schadelast veel kleiner is. Betalingen op grond van de OVS, zonder schuld van verzekerde en schades die niet verhaald kunnen worden, zijn wel terug te vinden in de schadecijfers van de adviseur. Dit kan weer leiden tot een verkeerd beeld in de totale schadelast van een adviseur.

Heb je nog vragen?
Als je nog vragen hebt, neem dan gerust contact met ons op! Dit kan via telefoonnummer 072 - 30 35 994 of stuur een e-mail naar schade@surebusiness.nl. We helpen je graag verder.